ESG
Co to jest ESG?
Odpowiadając na pytanie, co to jest ESG, można powiedzieć, że jest to sposób zarządzania uwzględniający środowisko, społeczną odpowiedzialność i ład korporacyjny. Firmy, które badają swój wpływ na otoczenie i podejmują działania mające na celu jego zminimalizowanie, mogą w przyszłości zyskać przewagę konkurencyjną.
ESG to skrót powstały od pierwszych liter wskaźników wykorzystywanych do prezentacji wyników niefinansowych przedsiębiorstw – są to:
E- environmental - środowisko
S- social responsibility – odpowiedzialność społeczna
G – governance – kultura organizacyjna
Koncepcja ESG realizowana jest w oparciu o deklarację Organizacji Narodów Zjednoczonych podpisaną w 2015 r. zwaną „Agendą 2030 na rzecz Zrównoważonego Rozwoju”, stanowiącą uniwersalny i ambitny plan rozwoju dla Świata. Polska podpisała ją wraz ze 192 państwami członkowskimi ONZ i tym samym zadeklarowała ich realizację. Agenda skupia się na trzech dużych obszarach – środowiskowym (E), społecznym (S) i zarządzania (G). Zawiera 17 celów i 169 zadań w pięciu kluczowych obszarach (5*P) tj. people, planet, prosperity, pease, partnership.
Chcąc być uczestnikiem zrównoważonego rozwoju Hexa Bank Spółdzielczy przyjął w ramach strategii działania własną strategię ESG.
Zrównoważony rozwój zakłada akcelerację społeczno-ekonomiczną mającą na celu zachowanie godności ludzkiej, stabilności regionalnej i globalnej, zdrowej planety, sprawiedliwego i odpornego społeczeństwa, dobrze prosperujących gospodarek.
Realizacja celów zrównoważonego rozwoju będzie możliwa tylko przy aktywnym zaangażowaniu się biznesu, instytucji finansowych i organizacji ze względu na skalę i poziom złożoności zagadnienia. Potrzebne są nie tylko duże globalne wyzwania, ale i te najmniejsze, lokalne, aby cele mogły zostać osiągnięte. Dlatego też każdy ma swoją rolę do odegrania, również nasz bank, nasi pracownicy, klienci, kontrahenci.
Raport ESG kogo dotyczy? Od kiedy przedsiębiorstwa muszą raportować ESG?
Obowiązek sporządzenia raportu ESG od 2025 roku będzie ciążył na wszystkich dużych przedsiębiorstwach i spółkach notowanych na unijnych rynkach, zatrudniających co najmniej 500 osób (o ile ich suma bilansowa przekroczy 85 mln złotych lub roczne przychody przekroczą pułap 170 mln złotych. Obowiązek ten obejmować będzie konieczność sporządzenia raportu już za rok 2024.
Z kolei od roku 2026 obowiązek sporządzenia raportu (za rok 2025) spoczywać będzie na podmiotach, które spełnią 2 z 3 przesłanek:
- zatrudniają co najmniej 250 pracowników;
- suma bilansowa przekracza 110 mln złotych;
- roczne przychody wynoszą co najmniej 220 mln złotych.
Raport ESG za rok 2026 zobowiązane sporządzić będą małe i średnie przedsiębiorstwa, spełniające łącznie 2 z 3 warunków:
- zatrudniają co najmniej 10 pracowników;
- suma bilansowa przekracza 2 mln złotych;
- osiągnęły przychody powyżej 4 mln złotych.
Jakie wskaźniki ESG uwzględniają firmy?
Próbując wyjaśnić, co to jest ESG, można wskazać fundamenty tej koncepcji – są to wspomniane już: środowisko, społeczna odpowiedzialność i ład korporacyjny. Przedsiębiorstwa, które chcą być postrzegane jako dbające o społeczność i środowisko, muszą uwzględniać wszystkie wymienione elementy.
Środowisko
Aby oferować swoje produkty i usługi, firmy korzystają z różnych zasobów i w konsekwencji mogą w różnym stopniu oddziaływać na środowisko. ESG koncentruje się na monitorowaniu wpływu na przyrodę. Przedsiębiorstwa, którym zależy na wizerunku odpowiedzialnych społecznie, powinny opracować i następnie konsekwentnie realizować politykę środowiskową ukierunkowaną na ochronę zasobów naturalnych. Mierzenie wyników powinno obejmować choćby następujące obszary:
- emisja gazów cieplarnianych;
- zużycie energii – zwłaszcza pochodzącej ze źródeł nieodnawialnych;
- ślad węglowy;
- odpady niebezpieczne;
- gospodarka wodna – emisje do wody.
Społeczna odpowiedzialność
Drugim z filarów ESG jest społeczna odpowiedzialność. Przedsiębiorstwo powinno przyjrzeć się swoim relacjom z pracownikami, klientami, inwestorami i lokalną społecznością, aby następnie opracować plan działania. Wdrożenie zmian może obejmować m.in. komunikaty wysyłane do potencjalnych klientów – kluczowe jest choćby to, czy przedsiębiorstwo prowadzi odpowiedzialne działania promocyjne. Opracowane procedury powinny też obejmować wewnętrzne sprawy organizacji. W rezultacie w mierzalny sposób można sprawdzić, czy przedsiębiorstwo:
- wspiera różnorodność – np. poprzez board gender diversity;
- wyrównuje szanse kobiet i mężczyzn – minimalizując dysproporcje wynagrodzeń;
- zapewnia work life balance – choćby poprzez wdrożenie hybrydowego modelu pracy;
- przestrzega praw pracowniczych;
- dba o dane osobowe swoich pracowników – wdrażając rozwiązania, które mają na celu zapewnić im bezpieczeństwo.
Ład korporacyjny
Ostatni, czyli trzeci element ESG, to ład korporacyjny. Sposób działania zarządu, w tym przepływ informacji i to, w jaki sposób są one udostępnianie na zewnątrz, nie pozostaje bez wpływu na zaufanie m.in. inwestorów. Stąd też ładu korporacyjnego nie należy traktować po macoszemu – to kolejny filar ESG, który może mieć znaczenie dla dalszego rozwoju organizacji. Na tym obszarze przedsiębiorstwo powinno podjąć działania oraz dokonać ich analizy w następującym zakresie:
- przejrzystość podatkowa – firma może poddawać swoje sprawozdania badaniu przez niezależnych ekspertów;
- przeciwdziałanie korupcji – zarówno łapówkarstwu, jak i wymuszeniom;
- struktura zarządu;
- wynagrodzenia kadry zarządzającej i kluczowych pracowników;
- respektowanie praw akcjonariuszy.
Dla kogo jest istotne ESG?
Koncepcji ESG nie można rozpatrywać jedynie przez pryzmat przedsiębiorstwa – trzeba pamiętać, że firma działa w konkretnym otoczeniu, a decyzje podejmowane przez kadrę zarządzającą mają wpływ na pracowników, partnerów biznesowych, klientów i wreszcie inwestorów. Przykład? Dla coraz większej grupy konsumentów, zwłaszcza młodego pokolenia cena ma drugorzędne znaczenie. Podejmując decyzje zakupowe, tacy nabywcy nie szukają najtańszego produktu lub usługi, ale sprawdzają, czy firma przyjęła bliskie im wartości, np. troszczy się o środowisko. Działania z zakresu ESG mogą korzystnie przełożyć się na wyniki finansowe organizacji.
Wdrożenie ESG w przedsiębiorstwie jest istotne również z perspektywy inwestorów. Dla nich to znak, że organizacja chce działać w sposób transparentny i rzeczywiście zwraca uwagę m.in. na środowisko. Trzeba pamiętać, że już dziś coraz więcej inwestorów interesuje się spółkami, które – nawet bez obowiązku – zdecydowały się wdrożyć ESG. Jednocześnie jest to szansa dla mniejszych przedsiębiorstw – one z reguły są zobowiązane dostosować się do zmian wprowadzonych przez regulatorów w drugiej kolejności, a zatem po największych graczach na rynku.
ESG może być też istotne z perspektywy potencjalnych pracowników. Jak wynika z różnych raportów, wynagrodzenie wcale nie jest kluczowym czynnikiem sprawiającym, że pracownicy chcą związać się z daną organizacją. To, czy firma postępuje etycznie, dba o środowisko i traktuje swoich pracowników z szacunkiem, ma duże znaczenie dla oceny atrakcyjności pracodawcy.